Hỗ trợ dạy trẻ tự kỷ tại nhà hiệu quả trong mùa dịch corona ( N- Covid 19)

(Tư vấn Khai Tâm) Trong tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm phổi cấp ( N- covid 19) hiện nay thì hầu hết theo thông báo của chính phủ cho toàn bộ học sinh trên cả nước nghỉ học để phòng chống dịch. Thực hiện thông báo trên của chính phủ thì hầu hết tất cả các trường, trung tâm về hỗ trợ về trẻ tự kỷ, chậm phát triển, rối loạn tăng động… cũng đều cho học sinh tạm nghỉ. 

Vậy vấn đề đặt ra ở đây khi các em nghỉ như vậy thì quá trình can thiệp phục hồi sẽ bị dán đoạn thì ai sẽ là người trực tiếp hỗ trợ các em trong thời gian nghỉ?. Do đó trong thời gian này vai trò của cha mẹ và người thân được đề cao và cần phải đồng hành cùng con để đẩy lùi căn bệnh "tâm lý" này.

                           

Dạy trẻ tự kỷ tại nhà không chỉ cần có tình thương mà cần phải có kỹ năng, kiến thức, sự kiên trì.

1. Tự kỷ là gì?

Tự kỷ là tự phong tỏa bản thân, không thể thiết lập các mối quan hệ tương tác với xã hội bên ngoài. Đây cũng là tình trạng khiếm khuyết của việc phát triển não bộ, đặc biệt trong 3 năm đầu đời của trẻ. Tự kỷ có thể xảy ra ở bất kỳ trẻ nào và không hề phụ thuộc vào trình độ xã hội, sự phát triển của cha mẹ, tôn giáo...

Trẻ tự kỷ hoàn toàn khỏe mạnh về thể chất nhưng lại có những hành động bất thường trong 3 lĩnh vực giao tiếp, ngôn ngữ, hành vi.

2. Dấu hiệu nhận biết trẻ tự kỷ

- Trước 12 tháng tuổi, trẻ không có phản ứng khi được gọi tên.

- Trước 14 tháng tuổi, trẻ không biết chỉ những thứ mình thích.

- Dưới 18 tháng tuổi, trẻ không biết chơi những trò chơi giả vờ như chơi búp bê, chơi nấu ăn.

-Trẻ không biểu hiện cảm xúc, tránh tiếp xúc ánh mắt với mọi người, thích chơi một mình.

- Không có các ngữ điệu như vẫy tay, tạm biệt, làm xấu, chậm nói, khó nói, hay lặp lại lời nói.

- Không tập trung vào việc gì, không có phản ứng với âm thanh, ánh sáng.

- Hành vi thường lặp đi lặp lại nhiều lần. Có một số dấu hiệu như đánh người, cắn, trợn mắt, ngậm miệng không nói.

3. Dạy trẻ tự kỷ tại nhà thế nào để đạt hiệu quả cao?

- Tạo môi trường an toàn cho trẻ: Môi trường an toàn sẽ giúp trẻ cảm thấy được an toàn thay vì sợ hãi. Cha mẹ nên tạo không gian riêng cho con để con có thể thoải mái vui chơi, thư giãn mà không làm phiền ai cũng như không bị ai dọa nạt.

- Tạo mối quan hệ tình cảm với con: Hầu hết trẻ tự kỷ một phần do thiếu tình thương, sự quan tâm hoặc bị chấn động tâm lý mà dẫn tới tự kỷ, thu mình. Cha mẹ cần đồng hành cùng con, thiết lập lại mối quan hệ tình cảm gia đình. Hãy thường xuyên trò truyện với con để con có thể từ từ cảm nhận được tình cảm cha mẹ. Hãy dùng ánh mắt để nói chuyện, dùng cử chỉ để thể hiện tình thương. Cha mẹ cũng có thể tạo ra các tình huống khác nhau để dạy con ứng xử như biết chào hỏi, lễ phép hoặc với những hành động sai, cha mẹ nên có hình thức phạt, thường xuyên để con hiểu và không lập lại.

- Học ngôn ngữ của con: Muốn hiểu con và dạy trẻ tự kỷ tại nhà thành công, cha mẹ cần phải hiểu ngôn ngữ và những biểu hiện của con cho thấy con tức giận, đói hay vui mừng. Khi hiểu được, cha mẹ sẽ biết con mong muốn gì và từ từ giao tiếp, khuyến khích con nói để con thể hiện những gì mình mong muốn. Tuyệt đối không tự làm thay con. Ví dụ, con muốn lấy nước trong tủ lạnh, thay vì con chỉ dùng hành động chỉ tay vào tủ lạnh và mẹ sẽ ngay lập tức mang nước cho con, các mẹ hãy khuyến khích con nói và để con tự làm.

- Dạy hình ảnh: Các mẹ có thể dạy con những hình ảnh quen thuộc. Nên có bộ sưu tập tranh về các hình ảnh trong nhà như các loại trái cây, các loại bánh kẹo, các loài chim... Dạy trẻ tựu kỷ tại nhà cần nhiều thời gian hơn trẻ bình thường, tần suất lập lại một việc gì đó sẽ nhiều hơn để trẻ ghi nhớ.

- Kiên trì: Sự nhận thức của trẻ tử kỷ chậm hơn so với trẻ bình thường, dạy trẻ bình thường hiểu và biết 1 vật đã khó thì dạy trẻ tự kỷ khó 10 lần. Do đó, cha mẹ cần phải kiên trì trong cách dạy trẻ tự kỷ.

- Cha mẹ cần trao đổi học thêm các kỹ năng về giao tiếp và dạy trẻ tự kỷ tại các trung tâm uy tín để có thể dạy con tốt hơn. Việc dạy trẻ tự kỷ cần phải có kiến thức, sự hiểu biết chứ không dạy chung chung như trẻ bình thường được.

Chỉ có cha mẹ mới thương con vô điều kiện và chỉ có cha mẹ mới hiểu con cần gì và rèn giũa ra sao. Dạy trẻ tự kỷ tuy khó nhưng dạy rồi sẽ tìm ra đường đi cho con.

Trong thời gian này các bậc phu huynh nên tận dụng thời gian ở bên cạnh con hỗ trợ và giúp đỡ con phát triển tốt hơn.

Trung tâm Tư vấn tâm lý và Giáo dục phát triển cộng đồng Khai Tâm

Số 133- 135, đường Bến phà cũ, tổ 4 phường Nông Tiến, tp Tuyên Quang.

Tel: 0866.48 1925 – 0868 736 889.

 Email: drkhaitam@gmail.com

Kính chúc quý phụ huynh và học sinh có một sức khỏe tốt trong mùa dịch hiện nay.